Göbeklitepe Haberleri - Son Dakika Göbeklitepe Haber Güncel Gelişmeler

Göbeklitepe'den Daha Eski

Şanlıurfa'da, Kültür ve Turizm Bakanlığının "Taş Tepeler Projesi" kapsamında yürütülen kazılarda, Göbeklitepe ve Karahantepe'den daha eski olabileceği değerlendirilen Mendik Tepe'de Neolitik döneme ait izler gün yüzüne çıkarılıyor. Eyyübiye ilçesi kırsalındaki Payamlı Mahallesi'nde bulunan Mendik Tepe, Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin tarafından keşfedildi. Liverpool Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi işbirliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü desteğiyle 2024'te başlatılan kazılar bu yıl da sürüyor. Kazıda bulunan binaların işlevleri araştırılıyor Prof. Dr. Douglas Baird, AA muhabirine, alanda farklı boyutlarda yapılar ortaya çıkarıldığını belirterek, bunların işlevlerini anlamaya çalıştıklarını söyledi. Bölgede kazıların titizlikle yürütüldüğünü belirten Baird, şunları kaydetti: "Geçen yıl açtığımız kazılarda birçok bina ortaya çıktı. Bunların bazıları büyük, bazıları küçük. Bu yıl, bu farklılıkların nedenlerini anlamaya çalışacağız. Küçük yapılar depolama ya da yemek hazırlama gibi özel işler için mi kullanıldı? Dört-beş metrelik olanlar konut olabilir mi? Daha büyük olanlar ise konut mu yoksa ritüellerin düzenlendiği özel yapılar mıydı? Özellikle bir açmadaki büyük binanın sağlam ve özenli taş işçiliği dikkat çekiyor. Bu da yapının ritüel amaçlı olma ihtimalini güçlendiriyor." "Neolotik dönemin en başlarına tarihlendiğini düşünüyoruz" Mendik Tepe'nin Neolotik Dönemin en başlarına tarihlendiğini düşündüklerine dikkati çeken Baird, şöyle devam etti: "Burası Göbeklitepe ve Karahantepe gibi Taş Tepeler Projesi'nde olan diğer yerleşmelerle ilişkili ama onlardan biraz daha eski bir yerleşme olma ihtimali var. Neolotik dönemin en başlarına tarihlendiğini düşünüyoruz. Bu çalışmalar, hem Taş Tepeler Projesi'nin gelişimini hem de Neolitik dönemin nasıl başladığını ve geliştiğini anlamaya katkı sağlıyor. İnsanların yerleşik yaşama geçiş süreciyle ilgili veriler değerlendirilecek. Proje kapsamında, Fatma Şahin'in kazdığı ve buraya yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta bulunan Çakmak Tepe'de de benzer tarihlere rastlanıyor ve her iki alanın, diğer taş tepe yerleşimlerinden biraz daha eski olabileceği görülüyor. Göbeklitepe ve Karahantepe'deki gibi büyük "T" biçimli dikili taşlar yerine, burada "T" biçimli olmayan ancak dikili taşlara rastlanması, yerleşime özgü farklı bir özellik sunuyor."

Şıldak’tan Tarihi Tepelere Ziyaret

Şanlıurfa Valisi Hasan Şıldak, Göbeklitepe'nin yeni yüzüyle ziyaretçilerin hizmetine sunulacağını, yıl sonuna kadar 1000 araçlık otopark ile yeni yürüyüş yollarının faaliyete gireceğini bildirdi. Valilikten yapılan açıklamaya göre, Vali Şıldak, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından desteklenen Karahantepe ile Göbeklitepe'de yapımı süren kazı evleri, yürüyüş yolları ve arkeolojik alanlarda incelemelerde bulundu. Açıklamada görüşlerine yer verilen Şıldak, yeni yatırımlarla birlikte bu alanlarda turizm patlaması beklediklerini belirtti. Göbeklitepe'nin yeni yüzüyle ziyaretçilerin hizmetine sunulacağını, yıl sonuna kadar 1000 araçlık otopark ile yeni yürüyüş yollarının faaliyete gireceğine dikkati çeken Şıldak, şunları kaydetti: Göbeklitepe'de yürüyüş yollarımız yenileniyor, artık gelen ziyaretçilerimiz daha geniş cepheden yürüyüş yollarına sahip olacak bu alanda daha güzel bir izleme imkanı bulacaklar. Daha konforlu bir yürüyüşle genişleyen bir güzergahta yeni bir yüzle karşılaşacaklar. Tabii ki en önemli olan hususlardan bir tanesi de yoğun günlerde, özellikle uzun tatillerde çok ziyaretçi aldığı için burada bir otopark sorunu yaşıyorduk. Artık daha geri noktada geniş bir otoparkla 1000'e yakın aracın park edebileceği ve yeni bir karşılama merkeziyle de bu bölge desteklenecek. Bu iki proje çalışmamız yıl sonundan önce tamamlanmış olacak." Göbeklitepe yolunda bölünmüş yol çalışmalarının yakında başlayacağını vurgulayan Şıldak, Karahantepe'de kazı evi ve araştırma merkezi inşaatıyla ilgili sürecin devam ettiğini, çatı çalışmasıyla ilgili de hazırlık aşamasında olduklarını dile getirdi. Karahantepe'deki üst örtünün Göbeklitepe'nin çatısının 3-4 katı büyüklüğünde bir alan olduğunu aktaran Şıldak, 6 bin metrekarenin üzerinde bir alanın kapatılacağını kaydetti. Taş Tepeler Projesi Koordinatörü Prof. Dr. Necmi Karul da arkeolojik kazıların yaklaşık 100 kişilik ekiple devam ettiğini belirtti. Karul, Taş Tepeler Projesi içerisinde yer alan 6 noktada kazı çalışmalarının sürdüğünü, bu ay içinde 10 noktanın tamamında kazı çalışmalarının başlayacağını, 3 ayrı alanda da yüzey araştırmalarının yapıldığını kaydetti. Göbeklitepe'de ciddi bir jeomanyetik ölçüm çalışması planladıklarını vurgulayan Karul, Taş Tepeler Projesi ile burada önceliklerinin koruma ve restorasyon olduğunu, Göbeklitepe'de C yapısında sağlamlaştırma çalışmalarına devam ettiklerini vurguladı.

Schmidt Anısına Pedal Çevirdiler

Şanlıurfa'da, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan ve "Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen Göbeklitepe'yi yaptığı çalışmalarla gün yüzüne çıkaran Prof. Dr. Klaus Schmidt anısına bisiklet etkinliği düzenlendi. Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Urfa Bisiklet Topluluğu Spor Kulübü ve Göbeklitepe Bisiklet Spor Kulübü işbirliğiyle "Klaus Schmidt'in İzinde Göbeklitepe'ye Pedallıyoruz" etkinliği gerçekleştirildi. Bu yıl 6'ncısı düzenlenen anma etkinliği kapsamında bisiklet tutkunları, Schmidt'in kentte yaşadığı evin önünde bir araya geldi. Daha sonra kent merkezinden yola çıkan 150 kişilik bisikletli grup, yaklaşık 20 kilometre pedal çevirerek Göbeklitepe'ye ulaşıp ören yerini gezdi. Şanlıurfa İl Kültür ve Turizm Müdürü Aydın Aslan, yaptığı açıklamada, Schmidt'in başta Göbeklitepe olmak üzere insanlık tarihine önemli katkılar sunduğunu belirtti. Prof. Dr. Klaus Schmidt'in anısına onun kaldığı kazı evinden başlayarak kullandığı güzergahı bisikletle takip ettiklerini söyleyen Aslan, şunları kaydetti: "2019 yılı sayın Cumhurbaşkanımız tarafından Göbeklitepe yılı ilan edilmişti. Bu kapsamda Göbeklitepe'nin keşfini sağlayan Klaus Schmidt'e vefasını göstermek adına 2019 yılında şehrin paydaşlarıyla birlikte yapmış olduğumuz bir projeydi bu, etkinlik. Covid salgını nedeniyle 1 yıl ara verdiğimiz bu etkinliğin bu sene 6'ncısını yapıyoruz. Sürekli hale geldi bu etkinlik, Şanlıurfa bu etkinliğe sahip çıktı." Urfa Bisiklet Topluluğu Spor Kulübü Başkanı Mehmet Aslan da etkinliğin geleneksel hale geldiğini ifade ederek, "Bizim amacımız Göbeklitepe'yi, Şanlıurfa'yı dünyaya tanıtan Klaus Schmidt'i anmak ve Şanlıurfalılar olarak ona vefamızı göstermektir. Onun için bu etkinlikleri düzenliyoruz." ifadesini kullandı. Göbeklitepe Bisiklet Spor Kulübü Başkanı Muhammet Kaplan ise etkinliğe 150 bisiklet severin katıldığını belirterek, etkinliğe destek verenlere teşekkür etti.

Göbeklitepe, Bölgenin Yıldızı Oldu

"Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen ve 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilen Göbeklitepe, bölge turizminin lokomotifi oldu. Şanlıurfa'nın merkez Haliliye ilçesi sınırlarında, kent merkezine 18 kilometre uzaklıktaki kırsal Örencik Mahallesi yakınlarında 1963 yılında yapılan yüzey çalışmaları sırasında fark edilen Göbeklitepe'de en somut bulgular, 1986'da tarlasını süren bir çiftçinin bulduğu heykelle ortaya çıktı. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünden alınan izinle 1995 yılında başlayan kazılarda, Neolitik Dönem'e ait, boyları 3 ila 6 metre, ağırlıkları da 40 ila 60 ton olan, yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşlar bulundu. Ortaya çıkarılan Neolitik Dönem'e ait eserlerle ünü her geçen gün artan Göbeklitepe, 2011'de UNESCO Geçici Listesi'ne, 2018'de ise Dünya Mirası Listesi'ne alındı. Bu ünvanla dünyadaki bilinirliği artan Göbeklitepe, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2019'un "Göbeklitepe Yılı" ilan edilmesiyle ziyaretçi sayısını giderek artırdı. Tüm dünyada etkili olan Kovid-19 salgını ve 2023'te yaşanan deprem ve sel felaketiyle ziyaretçi sayısı düşse de Göbeklitepe'yi 2019'da 412 bin 378, 2020'de 197 bin 912, 2021'de 567 bin 453, 2022'de 837 bin 811, 2023'te 512 bin 164, 2024'te 731 bin 794, 2025'in ilk 6 ayında 385 bin 511, toplamda 3 milyon 645 bin 23 kişi gezdi. "Bütün turlarda istisnasız Göbeklitepe programı var" İl Kültür ve Turizm Müdürü Aydın Aslan, AA muhabirine, Göbeklitepe'nin dünyada gittikçe popüler bir mekan haline geldiğini söyledi. Göbeklitepe'ye daha fazla turistin gelmesi için çalışmalar yürüttüklerini belirten Aslan, şunları kaydetti: "Göbeklitepe, UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'ne girmesiyle birlikte bölge turizminin lokomotifi olmuş durumda. Bölgeye gelen bütün turlarda istisnasız Göbeklitepe ve Şanlıurfa programı var. Bu anlamda baktığımızda, Göbeklitepe sadece bölgenin değil, gelecek yıllarda da Türkiye'nin kültür turizmi alanında lokomotifi olacağını gösteriyor." Aslan, Göbeklitepe'nin markalaşması kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Roma'daki Kolezyum'da "Göbeklitepe: Kutsal Bir Yerin Gizemi" sergisinin açıldığını hatırlattı. Uluslararası tanıtımların öneminden bahseden Aslan, "Altı ay süren sergiyi 6 milyon kişi gezdi. Etkisi kısa sürede sahaya yansıdı. Kolezyum'daki sergiyi gören birçok ziyaretçi Göbeklitepe'yi de görmek için bölgeye gelmeye başladı." ifadesini kullandı. Ziyaretçilerden Ahmet Yazdağ da Göbeklitepe'yi ziyaret etmek için Avustralya'dan geldiğini dile getirdi. Göbeklitepe'nin kendisini heyecanlandırdığını belirten Yazdağ, "Ben Avustralya'da bir hastanede çalışıyorum. Orada bile doktorlar Göbeklitepe'yi gelip görmek istiyor. İnşallah onlar da buraya gelip görürler. Şanlıurfa gelip görmeye değer bir yer." diye konuştu.

Ersoy'dan Göbeklitepe Paylaşımı

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Göbeklitepe'nin dünya mirası olarak UNESCO'ya dahil oluşunun 7'nci yılında, bu eşsiz mirasın korunması, anlaşılması ve gelecek kuşaklara aktarılması için çalışmaları kararlılıkla sürdürdüklerini belirtti. Ersoy, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti: "Tarihin en eski ve en çarpıcı tanığı olan Göbeklitepe'nin bir dünya mirası olarak UNESCO'ya dahil oluşunun 7'nci yılında, bu eşsiz mirasın korunması, anlaşılması ve gelecek kuşaklara aktarılması için çalışmalarımızı kararlılıkla sürdürüyoruz. Geçmişe dair tüm ezberleri bozarak insanlık tarihini yeniden yazdıran Göbeklitepe'nin listeye alınışı, kültürel hafızamızın küresel çapta tesciliydi. Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında Şanlıurfa'da ilan ettiğimiz 'Taş Tepeler Projesi' ile bu eşsiz mirası daha da derinlemesine anlamaya, bilimsel veriler ışığında geleceğe taşımaya kararlıyız." Kazı, koruma, tanıtım ve altyapı çalışmalarını eşgüdüm içinde sürdürdüklerini ifade eden Ersoy, Göbeklitepe'yi yalnızca arkeolojik alan değil, tarih boyunca kültürlerin iz bıraktığı eşsiz merkez olarak değerlendirdiklerini vurguladı. Bakan Ersoy, Türkiye'nin insanlık mirasına sahip çıkmaya ve onu bütün insanlıkla buluşturmaya devam ettiğini belirtti. Kolezyum'da Göbeklitepe sergisi yoğun ilgi gördü Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Roma'daki Kolezyum'da açılan "Göbeklitepe, Kutsal Bir Yerin Gizemi" sergisi, Avrupa kamuoyunun ilgisini çekti. Yaklaşık 6,5 milyona ulaşan ziyaretçisiyle Göbeklitepe'yi uluslararası kültür sahnesinde yeniden konumlandıran serginin kapanış etkinliğine Bakan Ersoy da katıldı. Serginin ulaştığı etki yalnızca tanıtımla sınırlı kalmazken, bölgede yürütülen bilimsel çalışmalara aynı kararlılıkla devam ediliyor. "Taş Tepeler Projesi" kapsamındaki kazılar ise Göbeklitepe ile eş zamanlı olarak sürdürülüyor.

Göbeklitepe'ye Pedal Çevirdiler

Şanlıurfa'da düzenlenen 1. Göbeklitepe Bisiklet Festivali'ne katılan 160 bisiklet tutkunu, Göbeklitepe'ye pedal çevirdi. Göbeklitepe Bisiklet Kulübü tarafından organize edilen ve Haliliye Belediyesinin desteklediği festivale Türkiye'nin 28 kenti ile İran ve Almanya'dan 160 bisikletli katıldı. Kent merkezinden yola çıkan bisikletli grup, yaklaşık 20 kilometre boyunca pedal çevirerek Göbeklitepe'ye ulaştı ve ören yerini ziyaret etti. Göbeklitepe Bisiklet Kulübü Başkanı Muhammed Kaplan, gazetecilere, "Sadece Göbeklitepe ile kalmayacağız, buradan müzeye, sonra da bisikletle Harran'a gideceğiz. Şanlıurfa'nın bisikletle gezilebilir olduğunu arkadaşlarımıza göstermiş olacağız. Katılım sağlayanlara ve destek veren Haliliye Belediyesine teşekkür ediyorum." diye konuştu. Almanya'dan organizasyona katılan Cafer Aksoy ise böyle bir etkinliğin düzenlenmesinden duyduğu memnuniyetini dile getirerek, bisikletle kültürel etkinlikler yapılabileceğini gösterdiklerini ifade etti. İran'dan gelen Meryem Çavuşyan da etkinliğin çok güzel olduğunu dile getirerek, Türklere misafirperverliklerinden dolayı teşekkür etti.

Göbeklitepe'de Yoğunluk Yaşanıyor

Şanlıurfa'da 12 bin yıllık geçmişiyle "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen, neolitik döneme ait önemli eserler barındıran UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Göbeklitepe'de ziyaretçi yoğunluğu yaşanıyor. Türkiye'nin farklı şehirlerinden gelen çok sayıda ziyaretçi, Göbeklitepe'de neolitik döneme ait, yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşları ve tapınak kalıntılarını görme fırsatı buldu. Burada fotoğraf çektiren ziyaretçiler, ören yerinin yapısı ve barındırdığı eserler hakkında bilgiler edindi. Ziyaretçilerden Ali Saz, AA muhabirine, ailesiyle ilk kez Göbeklitepe'yi ziyarete geldiğini belirterek, "Burası gayet güzel bir yer ve heyecanlandık. Herkesin burayı görmesini isterim." dedi. Ankara'dan gelen 4. sınıf öğrencisi Elif Yıldırım ise tur kapsamında geldikleri Şanlıurfa'da Göbeklitepe'yi ziyaret ettiklerini ve çok beğendiğini söyledi.

Göbeklitepe'den Barış Mesajı

Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Thomas Hans Ossowski, Şanlıurfa'da UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Göbeklitepe'yi ziyaret etti. Çeşitli temaslarda bulunmak üzere kente gelen Ossowski, ziyaretleri kapsamında 12 bin yıllık geçmişiyle "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen Göbeklitepe'yi gezdi, yetkililerden bilgi aldı. Ossowski, AA muhabirine, Göbeklitepe'nin insanlık tarihini anlatan nefes kesici bir yer olduğunu söyledi. AB ve Türkiye'nin Göbeklitepe'nin korunması için yaptığı işbirliğinden memnuniyet duyduğunu ifade eden Ossowski, şöyle konuştu: "İnsan çok duygulanıyor buraya geldiği zaman. Tarihten, böyle bir yerden öğreneceğimiz çok fazla şey var. Buraya geldiğinizde görüyorsunuz her şeyi. Fakat aynı zamanda çok da büyük gizem var. Oldukça mistik bir yer, çok önemli semboller var. Buraya geldiğinizde, gördüğünüzde sanatsal birtakım yapılar, ürünler olduğunu görüyorsunuz fakat tam olarak bilemiyoruz bu gizemin içeriğini. 12 bin yıl önce aslında insanlar hayatın, evrenin anlamını bir şekilde burada ortaya koymuşlar. Yazı yokken, sayıları kullanamıyorlarken bunları yapmışlar. Gerçekten çok büyük gizem, büyük mistik anlamı taşıyan bir yer burası ve hepimizi de düşündürmeli diye düşünüyorum." Ossowski, bu tür ziyaretlerin medeniyetin anlamını, kıymetini ve korumaları gerektiğini düşündürmesi gerektiğini vurgulayarak, "Şu anda da yaşadığımız savaşların neden olduğu çok büyük acılar var. Burayı ziyaret ettiğim zaman bunları sorumlu liderlerin de düşünmeleri gerektiğini düşünüyorum. Çünkü insanlık bu savaşlardan çok fazla çekti, bu savaşlara neden olan siyasetin insanlığa hiçbir faydası yok. Bunların da önlenmesi ve hayatın, medeniyetlerin korunması gerekiyor." dedi. AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Ossowski, Göbeklitepe'yi herkesin görmesi gerektiğini kaydetti.

Göbeklitepe'de Ziyaretçi Yoğunluğu

Şanlıurfa'da 12 bin yıllık geçmişiyle "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki Göbeklitepe'de ziyaretçi yoğunluğu yaşanıyor. Türkiye'nin farklı şehirlerinden gelen çok sayıda ziyaretçi, Göbeklitepe'de Neolitik döneme ait yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşları ve tapınak kalıntılarını görme imkanı buldu. Hava sıcaklığı 38 derece olmasına rağmen hafta sonu tatilini fırsat bilen misafirler, Göbeklitepe'de fotoğraf çektirip ören yerinin tarihi hakkında bilgi aldı. Alanı ziyaret eden Hüseyin Nacaroğlu, Göbeklitepe'nin çok farklı ve özel bir yer olduğunu belirterek herkesin burayı mutlaka görmesi gerektiğini söyledi.